Genealogie

Wijk Kolenberg

Van het zandige gehucht Bakel in het oosten verhuizen we naar de rijkere zandleemgronden van Zelem gelegen in de wijk Kolenberg, die zich in het zuidwesten van het dorp bevindt. Hier heeft Zelem meer Hagelandse dan Kempische kenmerken.

De bewoning is er anno 1846 als volgt:

Nr. 1. Petrus Penné, ° Zelem 26/02/1803 - ♱ Zelem 02/06/1870, landbouwer, gehuwd met Rosalina Moons, ° Zelem 15/10/1805 - ♱ Zelem 26/12/1870.

Zij hadden toen 3 zonen en 1 dochter en er zou later nog een zoon en een dochter bijkomen.

Petrus was volgens de Atlas der Buurtwegen eigenaar van de hoeve die hij bewoonde. (*)

Nr. 2. Walterus Mathys, geboren te Donk en overleden te Zelem op 29/12/1847 in de ouderdom van 82 jaar. Hij was landbouwer en herbergier en was gehuwd met Elisabeth Dyckx, ° Zelem 16/06/1776 - ♱ Brussel 18/03/1852. (*)

Walterus was eveneens eigenaar van zijn herberghoeve, die zich op de locatie van het huidige verffabriek bevond.

In december 1846 woonde ook nog zijn ongehuwde broer Martinus Mathys, 68 jaar oud, bij hem in.

Nr. 3. Jan Claeskens, ° Zelem 06/03/1796 - ♱ Zelem 03/07/1863, gehuwd met Anna Maria Knaepen, 62 jaar oud uit Schaffen (♱ Zelem 29/03/1869), huiswerkster.

Jan Claeskens was dagwerker, maar woonde wel in zijn eigen huisje. (*)

De woningen nrs. 3 tot en met 7 bevonden zich wellicht allen tussen het huidige verffabriek van Mathys en de hoeve Exterhoek in, links en rechts van de huidige Kolenbergstraat.

Nr. 4. Jan Francis Kennes, ° Zelem 01/04/1808 - ♱ Zelem 25/01/1881, landbouwer, gehuwd met Coleta Daniels,
° Zelem 19/01/1811 - ♱ Zelem 25/11/1878. (*)

Hun kinderen: Severinus (5 j.), Maria Theresia (♱ Zelem 16/04/1847, 2 jaar oud) en Carolus (° Zelem 25/05/1851).

Andere inwonende persoon: Severinus Eggen, ongehuwde boerenknecht uit Zelem, 22 jaar oud.

Nr. 5. Karel Vanderhoeven, ° Linkhout 25/03/1806 - ♱ Zelem 11/12/1880, landbouwer, gehuwd met Apollonia Vos,
° Zelem 15/12/1791 - ♱ Zelem 07/09/1879, huiswerkster.

Andere inwonende persoon: Theresia Melis (17 j.), ongehuwde dagwerkster uit Zelem.

Nr. 6. Arnold Mechelmans, ° Lummen 15/03/1787 - ♱ Zelem 14/09/1852, landbouwer van beroep en weduwnaar van Theresia Vos (♱ Zelem 23/11/1843).

Hij woonde hier samen met zijn kinderen, allen te Zelem geboren:

• Severinus (24 j.), vervulde in december 1846 zijn militaire dienstplicht;
• Carolina (19 j.), huiswerkster;
• Henricus (16 j.), dagwerker;
• Josephina (11 j.).

Nr. 7. Angelina Vos, ° Zelem 24/06/1780 - ♱ Zelem 28/03/1847, zonder beroep, weduwe van Joannes Henricus Vandendries (♱ Zelem 01/01/1836).

Apollonia (nr. 5), Theresia (nr. 6) en Angelina Vos waren drie gezusters.

Nr. 8. (Hoeve Exterhoek) Joannes Timmermans, ° Linkhout 18/10/1765 - ♱ Zelem 31/01/1849, weduwnaar van Maria Christina Kennes (♱ Zelem 18/04/1843).

Joannes was een welstellende landbouwer en eigenaar van de hoeve Exterhoek. (*)

Twee nog ongehuwde kinderen woonden bij hun vader in:

• Felix, ° Zelem 15/01/1798 - ♱ Zelem 09/07/1853, landbouwer;
• Carolina, ° Zelem 16/09/1811, landbouwster;

Ander inwonende personen:

• Henricus Vanwinghe uit Linkhout, 22 jaar, ongehuwde labeurknecht;
• Felix Claeskens uit Zelem, 21 jaar, ongehuwde handwerker;
• Coleta Versteylen uit Linkhout, 25 jaar, ongehuwde koemeid;
• Carolina Melis uit Zelem, 16 jaar, eveneens koemeid.

Nr. 9. Eduard Vandezande, 36 jaar, geboren te Bellem (thans gemeente Aalter) in de provincie Oost-Vlaanderen en gehuwd met Maria Josepha Gaignage, 23 jaar, geboren te Piétrain in de huidige provincie Waals-Brabant (thans gefusioneerd met Jodoigne), huiswerkster.

Eduard Vandezande was hovenier in dienst van Hubert François Fischbach Malacord, eigenaar-bewoner van het Sint-Jansbergkasteel. (*)

Hun kinderen:

• Emilius Bernardus (♱ Zelem 14/05/1849, 8 jaar oud);
• Anna (° Zelem 09/02/1843);
• Emilius Bernardus (° Zelem 06/04/1850 - † Zelem 19/07/1854).

Zij verhuisden in 1866 naar Ukkel. (*)

De woningen met de nrs. 9 en 10 maakten wellicht deel uit van het kasteeldomein op de Sint-Jansberg. Het poortgebouw was toen al opgedeeld in twee woningen. (*)

Nr. 10. Catharina Michiels, ° Halen 10/06/1783 - ♱ Zelem 06/02/1873, dagwerkster, weduwe van Jacobus Vaes (♱ Zelem 16/03/1836).

Van hun 8 kinderen zouden er slechts 3 de volwassen leeftijd bereiken: (*)

• Cornelia (38 j.), ongehuwd (woonde vanaf 1848 als dienstmeid in Brussel);
• Augustinus (25 j.), ongehuwd; hij woonde en werkte als dienstbode op het Sint-Jansbergkasteel (zie aldaar);
• Ludovica (20 j.), ongehuwde naaister.

Nr. 11. Sint-Jansbergkasteel

De eigenaar-bewoner van het Sint-Jansbergkasteel was Hubert François Fischbach Malacord. ° Stavelot 29/03/1798 - ♱ Zelem 28/09/1862, rentenier, provincieraadslid en burgemeester van Zelem van 1837 tot aan zijn dood. Hij was weduwnaar in eerste huwelijk van Julie Edward (♱ Zelem 30/12/1840) en huwde in 1843 een tweede maal (*) met Frédérica Braconier, ° Luik ca. 1813, rentenierster. (*)

Het zeer welgestelde echtpaar hield er een hele huishouding van dienstpersoneel op na (allen ongehuwd):

• Jan Haesen (38 j.), afkomstig uit Maastricht, koetsier;
• Romanus Milcamps (50 j.), afkomstig uit Rouveroy (prov. Henegouwen), kok;
• Augustinus Vaes (25 j.) uit Zelem (zie onder nr. 10 hiervoor), tafelgast;
• Lambertus Linnebrits (18 j.), afkomstig uit Sint-Truiden, tafelgast;
• Wilhelmena Musser (26 j.), afkomstig uit Westfalen (Pruisland), gouvernante;
• Antoneta Beeken (26 j.), afkomstig uit Hasselt, kamenierster;
• Hubertina Dewinter (24 j.), afkomstig uit Maastricht, linnenmeid (lingère);
• Marie Joi (34 j.), afkomstig uit Oreye (prov. Luik), keukenmeid;
• Carolina Goossens (24 j.) uit Zelem, kuismeid.

Naast het Sint-Jansbergkasteel bezat Hubert François Fischbach Malacord in Zelem ook nog de graanwindmolen van Hees en meerdere huizen, boerderijen en gronden in Hees, Bakel en het Dorp, op de Steenberg en op de Schans (o.m. de hoeve Oude Pastorij en de hoeve Rasop), die hij verhuurde of verpachtte. (*)

Nr. 12. Paulus Vaes, ° Zelem 10/06/1793 - ♱ Zelem 01/01/1868, landbouwer, weduwnaar van Theresia Brems (♱ Zelem 30/03/1820). In 1848 zou Paulus hertrouwen met Clara Snijers, ° Meldert 25/10/1808 - ♱ Zelem 11/01/1881.

Hij woonde hier samen met zijn ongehuwde broer Franciscus Vaes, ° Zelem 25/05/1789 - ♱ Zelem 05/12/1861, eveneens landbouwer.

Andere inwonenden:

• Victor Vanluyten (19 j.) uit Zelem, ongehuwd, dienstbode (vermoedelijk eveneens op het Sint-Jansbergkasteel);
• Josephina Vanluyten (10 j.), het jongere zusje van Victor;
• Theresia Penné uit Zelem, ongehuwde koemeid (♱ Zelem 18/09/1847, 60 jaar oud).

Bewoonden de gebroeders Vaes in 1846 de boerderij van het Sint-Jansbergkasteel links van het poortgebouw?

Nr. 13. (Verbrande Winninge) Maria Agnes Raymaekers, ° Webbekom 19/03/1780 - ♱ Zelem 10/09/1855, weduwe van Petrus Daniels (♱ Zelem 08/05/1843), landbouwster.

Zij woonde hier samen met haar nog ongehuwde kinderen Severinus (41 j.), Maria Theresia (39 j.), Carolus (37 j.) en Ludovicus (24 j.), welstellende landbouwers op de hoeve Verbrande Winninge, die hun eigendom was. (*)

Andere inwonenden, beiden uit Zelem afkomstig:

• Petrus Joannes Claeskens (23 j.), ongehuwde boerenknecht;
• Regina Troosters (21 j.), ongehuwde koemeid.

Nr. 14. (Hoeve Oude Pastorij) Walterus Goossens, ° Zelem 19/07/1787 - ♱ Zelem 13/02/1873, landbouwer, gehuwd met Theresia Guedens, ° Zelem 18/06/1793 - ♱ Zelem 12/08/1878.

Zij pachtten de hoeve Oude Pastorij (*) van Hubert François Fischbach Malacord, eigenaar-bewoner van het Sint-Jansbergkasteel, en woonden hier samen met hun 9 kinderen, 6 jongens en 3 meisjes, tussen 31 en (bijna) 2 jaar oud.

Andere inwonende persoon: Angelina Schroyen (20 j.) uit Meldert, ongehuwde koemeid.

De wijk Kolenberg telde in 1846 een bevolking van 76 personen, verspreid over 14 domicilies.