Wie heeft er al eens stilgestaan bij de betekenis van de naam van de straat waarin hij woont en bij de mogelijke betekenis ervan? Onze straatnamen verbergen in zich, vaak heel wat informatie over de lokale geschiedenis. Ze verwijzen naar een oude kadastrale benaming, waarvan de wortels kunnen terugklimmen tot een Keltische of Oudgermaanse oorsprong. Zij herinneren aan een beroemde historische persoon of gebeurtenis. Ze vestigen de aandacht op een plaatselijke bezienswaardigheid of merkwaardigheid, enz.
Stratenplan Zelem dd. 1988
Inleiding
De toponymie, de wetenschap die zich bezighoudt met het zoeken naar de juiste betekenis van de plaatsnamen, is nog een betrekkelijk jonge wetenschap. Dit heeft als gevolg dat de tot nu toe geboekte resultaten verre van definitief zijn; de minste nieuwe ontdekking kan de interpretatie van een toponiem grondig veranderen. Toch wagen wij hier een poging tot verklaring van de Zelemse straatnamen. We zijn dank verschuldigd aan prof. dr. F. Claes s.j. van de KU Leuven voor zijn wetenschappelijke assistentie bij dit project. Professor Claes verricht al jarenlang onderzoek op plaatsnamen uit het Hageland en omgeving en zonder zijn bijdrage zou dit werk zeker aan waarde hebben ingeboet.
Hieronder vind je niet alleen een mogelijke verklaring van de huidige naam van de straat waarin je woont. We gaan indien mogelijk ook even in op de historiek en de eventuele vroegere benamingen ervan.
Tevens staan we even stil bij de uiterlijke kenmerken van onze straten. In vorige eeuwen waren de meeste dorpswegen nog zandwegen; slechts hier en daar leidde een kasseiwegeltje naar een kasteel, een klooster, een herehoeve. Pas op het einde van de 19e en in het begin van de 20e eeuw, deed de kassei algemeen zijn intrede. Reeds in de jaren '30 van de vorige eeuw en vooral na de tweede wereldoorlog werden de kinderkoppen - op enkele kostbare uitzonderingen na - vervangen door beton en nog later door asfalt.
Typisch voor Zelem waren de talrijke prachtige bomen aan praktisch iedere straatzoom. Zelem stond bekend om zijn mooie, vredige dreven. Vroeger hadden zij een functie: ze hielden de zandwegen droog. Maar door de verharding van de wegen werden ze voor sommigen overbodig en kondende houthakkers er hun zagen in zetten. Op enkele uitzonderingen na, rest ons nu nog maar weinig van dit prachtige groen.
De informatie op deze pagina werd verzameld en opgetekend door de bestuursleden van de Zelemse heemkring. Het stratenplan hieronder is een gedigitaliseerde versie van een originele pentekening gemaakt door onze voorzitter Karel Rymen.
Huidige naam: BAKELSTRAAT
Vorige naam: Bakel (19e - begin 20e eeuw)
Bakelstraat
Historiek
Tot een dertigtal jaar geleden was deze straat nog steeds gekasseid.
Naamverklaring
De naam Bakel, die we in 1352 in de vorm "Bakelo" aantreffen, heeft als tweede lid "lo", hetgeen "bos op hogere zandgrond" betekent. Het eerste lid van deze naam is echter niet duidelijk. Het zou kunnen afgeleid zijn van het germaanse "bagna", wat "das" betekent. Samen geeft dit dan: het dassenbos. Wat er dan op wijst dat indertijd in dit gedeelte van Zelem veel dassen voorkwamen. Een andere mogelijkheid is dat het eerste lid komt van het germaanse "bakia", dat "beek" betekent. Samen met "lo" geeft dit dan: een bos aan een beek (de Zwarte Beek).
Huidige naam: BEEKSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Bakelstraat
Historiek
Deze straat dateert pas uit het midden van de jaren '60 van de vorige eeuw. Voordien was het slechts een karweg.
Naamverklaring
Deze straat loopt min of meer evenwijdig met de Zwarte Beek.
Huidige naam: BERKENSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Berkenstraat
Historiek
Deze straat was bij de inrit aan de Meldertsestraat, aan de linkerkant, gedeeltelijk afgezoom met afwisselend linde en Amerikaanse eik.
Naamverklaring
De vroegere plaatselijke begroeiing bestond gedeeltelijk uit berkebomen.
Huidge naam: BEUKENSTRAAT
Vorige naam: Bosstraat (tot 1977) en Heide (19e - begin 20e eeuw)
Beukenstraat
Historiek
Voor 1977 noemde deze straat Bosstraat. Na de fusie met de gemeente Halen werd deze straatnaam gewijzigd in Beukenstraat, omwille van een soortgelijke straatnaam te Halen. De Beukenstraat is geen verharde straat, maar slechts een zandweg.
Naamverklaring
De oorsprong van de naam Beukenstraat is onduidelijk. Naar onze mening hebben daar nooit beuken gestaan. Waarschijnlijk betreft het hier een voorbeeld van vrije naamkeuze. (cfr. boomstraatnamen in de buurt).
Betekenis Bosstraat: straat die uitloopt op een bos.
Huidige naam: BOVENSTRAAT
Vorige naam: Heidestraat (tot midden jaren '70) en Heide (19e - begin 20e eeuw)
Bovenstraat
Historiek
Op de kaart van Bonniver (1830) vormt de huidige Bovenstraat, samen met de Linkhoutsestraat en de Breedvenstraat, "de Weg van Zeelhem naar Lummen".
Naamverklaring
De Bovenstraat ligt ten zuiden van en loopt ongeveer parallel met de Stationsstraat. Vandaar de naam: "boven de Stationsstraat gelegen". (in feite ligt ze er dus onder). In de volksmond sprak men vroeger van "het bovenste strukke"; de huidige Kruisstraat bestond toen nog niet.
Huidige naam: BREEDVENSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw) en Weg van Zeelhem naar Lummen (ca. 1830)
Breedvenstraat
Historiek
Pas eind jaren '80 van de vorige eeuw, werd deze straat gedeeltelijk verhard. Het gedeelte dat verderloopt naar de Donderboswinning bestaat nog altijd uit zand en kiezel.
Naamverklaring
De kadastrale naam ter plekke luidt: "'t Breedven", verwijzend naar één van de vele Kempische vennen die onze streek vroeger rijk was.
Huidige naam: BROEKSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Broekstraat
Historiek
Deze straat werd indertijd aangelegd om de bomen, afkomstig uit de productiebossen van Hees, tot aan de spoorweg Diest-Hasselt te brengen. Vandaar werden ze verder getransporteerd naar de Kempische steenkoolmijnen.
De kruising van de Broekstraat en de Tuinwijkstraat is nog steeds afgezoomd met wilde kastanjebomen. Deze werden eind jaren dertig aangeplant ter gelegenheid van de priesterwijding van wijlen Louis Gelaes.
Naamverklaring
Straat die toegang geeft tot de lager gelegen weidegronden of beemden van de vallei van de Zwarte Beek.
Huidige naam: DECOSTERSTRAAT
Vorige naam: Paul Decosterstraat (tot midden jaren '70)
Decosterstraat
Historiek
In de jaren vijftig werd deze straat gekasseid en in het midden van de jaren zeventig geasfalteerd. Deze mooie dreef was indertijd afgezoomd met Amerikaanse eik die allemaal werden omgehakt en vervangen door Wilde Kastanjebomen.
Naamverklaring
Deze straat, in de volksmond "kerkepad" genoemd, draagt de naam van een vroegere eigenaar van het Loboskasteel, nl. de heer Paul Decoster (° Leuven 23/04/1886 - † Spa 25/06/1939). Paul Decoster was hoogleraar aan de universiteit te Brussel (filosofie). Hij was de zoon van de senator en burgemeester van Leuven, Vital Decoster, naar wie te Leuven ook een straat genoemd is.
Huidige naam: DENNENSTRAAT
Dennenstraat
Historiek
Het gaat hier om een recente straat (ca. 1970); voor die tijd was er slechts een voetweg.
Naamverklaring
Waarschijnlijke betekenis: weg langs dennenbos.
Huidige naam: DONDERBOSSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Donderbosstraat
Historiek
Het gedeelte over de spoorweg is nog steeds afgezoomd met Amerikaanse eik.
Naamverklaring
Ca. 1325 noemde deze plaats: "Donnebroec". Vermoedelijk afkomstig van "donge", dit is "donk", hogere plaats in moerassig gebied, + "broek", moerassige weide. Het tweede lid werd blijkbaar door "bos" vervangen, toen er bos werd aangeplant. De kadastrale benaming luidt eveneens "Donderbos".
Huidige naam: DORPSSTRAAT
Vorige naam: Dorpslaan (1950-1960) en Dorp (19e - begin 20e eeuw)
Dorpsstraat
Historiek
In het begin van de jaren '50 werd deze straat "Dorpslaan" gedoopt, daar zij toen pas gebetonneerd was en afgezoomd met sierbomen. Voorheen was het een gekasseide straat, afgezoomd met wilde kastanjebomen (vanaan de gemeentelijke lagere school tot aan de Van Zurpeledijk).
Naamverklaring
Deze straat ligt in het centrum van Zelem. Het is een veel voorkomende straatnaam, die verwijst naar de voornaamste straat in een dorp.
Huidige naam: EKSTERHOEKSTRAAT
Vorige naam: Kolenberg (19e - begin 20e eeuw)
Eksterhoekstraat
Historiek
Deze straat is slechts een wegeltje, gedeeltelijk gekasseid en begrind.
Naamverklaring
De straat geeft uit op de oude pachthoeve "Exterhoek", waarvan de kern dateert uit de 18e eeuw.
Huidige naam: GALGEBERGSTRAAT
Vorige naam: Hees (19e - begin 20e eeuw)
Galgebergstraat
Historiek
Het is nog steeds een zandweg.
Naamverklaring
Deze straat is genoemd naar de heuvel ter plaatse, waarop in de middeleeuwen de galg stond opgesteld, waaraan misdadigers werden opgeknoopt.
Huidige naam: GENNEPSTRAAT
Vorige naam: Gennep (19e - begin 20e eeuw)
Gennepstraat
Historiek
Deze weg werd gebetonneerd in 1957-1958. Voorheen was hij gekasseid (sedert 1893-1897), en omzoomd met Amerikaanse eik.
Naamverklaring
De oudste vormen van de naam van het gehucht Gennep luiden: in 1309 Gheenipe, in 1312 Ghempe, in 1321 Ghenepe en ca. 1340 Gheempe. Deze naam, die identiek is met o.a. Jemappes, wordt de meest voorkomende apa-naam (waternaam) genoemd. Om de betekenis goed te begrijpen, dient de naam gesplitst te worden in gan+ap+ja, wat "collectief der wateren", d.i. "aan een samenvloeiing gelegen plaats" betekent. Het germaanse "gan", dat ook in de naam Gent voorkomt, komt overeen met het Latijnse "con", dat ook collectieven en plaatsnamen vormt. De samenvloeiing waarvan hier sprake, is waarschijnlijk deze van de Zwarte Beek en de Demer.
Huidige naam: GOEREBROEKSTRAAT
Goerebroekstraat
Historiek
Deze straat was vroeger slechts een voetweg en werd pas eind jaren '80 verhard. Het laatste gedeelte van de straat is nog steeds een grindweg, leidend naar de visvijver van de Zelemse vissersclub "De Karpers".
Naamverklaring
Straat die toegang geeft tot het Goerebroek of Goorbroek. Betekenis van "goerebroek": "goor" betekent drassige grond of moeras en "broek" staat voor drassige weiden.
Huidige naam: HALENSESTRAAT
Vorige naam: Vinnenhoek (19e - begin 20e eeuw)
Halensestraat
Historiek
Het was de eerste gebetonneerde weg te Zelem (ca. 1936), vandaar in de volksmond "de Kiezel" genoemd. De huidige Schansstraat + de Halensestraat + de Vinnenhoekstraat staat op de kaart van Bonniver (1830) als: "de Weg van Zeelhem naar Linckhout".
Naamverklaring
Weg die naar Halen leidt.
Huidige naam: HEESSTRAAT
Vorige naam: Hees (19e - begin 20e eeuw)
Heesstraat
Historiek
Het is de langste straat van Zelem, gedeeltelijk omzoomd met Amerikaanse eik. Op de kaart van Bonniver (1830) noemt het verlengde van de Schaffense Postbaan: "Weg van Diest naar Meldert". Hees is een gehucht van Zelem.
Naamverklaring
De naam Hees, voor het eerst in 1321 in de vorm "Hese" aangetroffen, komt nog op verschillende andere plaatsen voor. (zie bijvoorbeeld in Heist). Het woord is afkomstig van het Germaanse "haisja", dat we ook in het woord heester vinden, en dat "jong beukenbos" of "struikgewas" betekent.
Huidige naam: HEIDESTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Heidestraat
Historiek
Deze straat was vroeger gedeeltelijk afgezoomd met Amerikaanse eik.
Naamverklaring
De straat- en gehuchtnaam verwijst naar de uitgestrekte heidegebieden die Zelem vroeger rijk was, zoals alle Kempische dorpen trouwens. De heidegebieden werden in de loop van de 18e-19e eeuw geleidelijk ontgonnen en / of bebost.
Huidige naam: HERTENRODESTRAAT
Vorige naam: Hertenrode (19e - begin 20e eeuw)
Hertenrodestraat
Historiek
Volgens de kaart van Bonniver (ca. 1830) gat het hier om de "Herten Roysche Straat". Het gehucht Hertenrode dat tot aan de Zwarte Ring reikt, werd in de jaren '80 van de vorige eeuw, afgestaan aan de gemeente Lummen.
Naamverklaring
De naam Hertenrode vinden we terug onder verschillende benamingen: ca. 1415 "Hertenrodeberch", ca. 1445 "Attenrodeberg" en ca. 1446 "Attenrode". De benamingen gaan vermoedelijk terug op de persoonsnaam "Atto", die al vroeg verwisseld werd met het woord "hert" (dus het dier) + "rode" (gerooid bos). Ook nu nog kan men op de Hertenrodeberg regelmatig een hert of een ree zien.
Huidige naam: KARESTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Karestraat
Historiek
De Ferrariskaart (1771-1778) vermeldt "Karstraete". Deze straat was gekasseid tot in de jaren '70 en is op de hoek met de Weyerstraat omzoomd met Amerikaanse eik.
Naamverklaring
De naam kan komen van "kar", of van "kaar", "ker", teenwilg of bijenkorf. Minder waarschijnlijk is de verklaring van "karig", arm of schraal.
Huidige naam: KOLENBERGSTRAAT
Vorige naam: Kolenberg (19e - begin 20e eeuw)
Kolenbergstraat
Historiek
De straat was gekasseid tot het begin van de jaren '60, waarvan de familie Mathys een stuk gevrijwaard heeft tot het begin van de jaren '80. Het was tesamen met de Stationsstraat de eerste gekasseide Zelemse weg (1886-1889). De Kolenbergstraat is gedeeltelijk afgezoomd geweest met Amerikaanse eik. De kaart van Bonniver (ca. 1830) vermeldt "Kerkestraat" (straat leidend naar de oude kerk van Zeelhem aan de boorden van de Demer). Op deze kaart noemt de huidige Steenbergstraat + een deel van de Schomstraat de "Kolenbergstraat".
Naamverklaring
De naamverklaring is onduidelijk. Mogelijk is de verklaring een persoonsnaam of een familienaam. (De geslachtsnaam Colen treffen we in de 17e eeuw nog in Zelem aan). Minder waarschijnlijk zijn de groente kolen of de klankverandering kool = kaal of onbegroeid.
Huidige naam: KORTESTRAAT
Vorige naam: Heidestraat (tot midden jaren '70) of Heide (19e - begin 20e eeuw)
Kortestraat
Naamverklaring
De straat is heel kort, ca. 150 meter.
Huidige naam: KRUISSTRAAT
Kruisstraat
Historiek
De Kruisstraat is vrij recent (begin jaren '60). Een vijftigtal meter hogerop lag er vroeger een onbewoonde zandweg langs het bos.
Naamverklaring
De kadastrale naam luidt: "aan 't kruis". Heeft hier in het verleden ooit ergens een kruisbeeld gestaan of dient de verklaring gezocht te worden in de betekenis van het woord kruispunt?
Huidige naam: LINKHOUTSESTRAAT
Vorige naam: HEIDE (19e - begin 20e eeuw) of Weg van Zeelhem naar Lummen (ca. 1830)
Linkhoutsestraat
Historiek
Het begin van de Linkhoutsestraat, vanaf de Stationsstraat, was vroeger afgezoomd met Amerikaanse eik.
Naamverklaring
Straat die naar Linkhout leidt.
Huidige naam: LOBOSSTRAAT
Vorige naam: Lobosch (19e - begin 20e eeuw)
Lobosstraat
Historiek
De Lobosstraat is nog steeds gekasseid en afgezoomd met Amerikaanse eik.
Naamverklaring
De toponiem Lobos wordt het eerst vermeld in 1330, wanneer Eustachius van den Bogaerde, heer van Lobosch, en zijn vrouw grond aan de pas gestichtte kartuize van Zelem schenken. Lobosch is een oude heerlijkheid, waaraan een burcht met slotgracht, later kasteel, een pachthoeve en heel wat gronden verbonden waren. Het goed was achtereenvolgens eigendom van de geslachten van den Bogaerde (14e eeuw), Vilters (15e - 16e eeuw), de Geloes (16e - 18e eeuw), Lepage (19e eeuw), Decoster (19e - 20e eeuw) en Squilbeck (20e eeuw). De plaatsnaam bevat als eerste element het woord "lo", bos op hoge zandgrond, en als tweede het jongere woord "bos". Aangezien beide elementen vrijwel dezelfde betekenis hebben, hoeven we te veronderstellen dat bos een latere toevoeging is en dat de plaats oorspronkelijk enkel Lo heette.
Huidige naam: LUMMENSESTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Lummensestraat
Historiek
De huidige Stationsstraat, samen met een deel van de Meldertsestraat en de Lummensestraat, kregen op de kaart van Bonniver (ca. 1830) de naam: "Weg van de Schans naar Mellaer". Deze straat is nog steeds afgezoomd met Amerikaanse Eik.
Naamverklaring
Straat die naar Lummen leidt.
Huidige naam: MELDERTSESTRAAT
Vorige naam: Meldertsesteenweg (tot midden jaren '70), Heide (19e - begin 20e eeuw) en Weg van de Schans naar Mellaer (ca. 1830).
Meldertsestraat
Historiek
De Meldertsestraat werd gekasseid in 1902-1904. (tot begin jaren '60). Ze was afgezoomd met Amerikaanse eik. In 1879 werd een gedeelte van de huidige Meldertsestraat de "Bakelschen Dijk" genoemd (buurtweg nr. 13)
Naamverklaring
Weg die naar Meldert leidt.
Huidige naam: MOLENSTRAAT
Vorige naam: Hees (19e - begin 20e eeuw)
Molenstraat
Naamverklaring
Straat gelegen bij de plaats waar vroeger de Hezermolen stond, een houten standaardmolen met half open voet. De molen werd afgebroken in 1949.
Huidige naam: OTTENBERGSTRAAT
Vorige naam: Bakel (19e - begin 20e eeuw)
Ottenbergstraat
Historiek
Het gaat hier om de vroegere voetweg naar Tessenderlo.
Naamverklaring
De naam Ottenberg is vermoedelijk gevormd op basis van de persoonsnaam "Otto".
Huidige naam: OUDE SCHANSSTRAAT
Vorige naam: Gennep (19e - begin 20e eeuw)
Oude Schansstraat
Naamverklaring
Straat gelegen nabij de plaats waar zich vroeger de "Oude Schans" bevond.
Huidige naam: SCHANSSTRAAT
Vorige naam: Schanslaan (1950 - 1960), Schans (19e - begin 20e eeuw), Weg van Zeelhem naar Linckhout (ca. 1830)
Schansstraat
Historiek
In het begin van de jaren '50 werd deze straat de "schanslaan" genoemd, daar zij toen pas gebetonneerd was en afgezoomd met sierboompjes.
Naamverklaring
Het beginpunt van deze straat situeert zich aan de voormalige "Nieuwe Schans".
Huidige naam: SCHOMSTRAAT
Vorige naam: Kolenberg (19e - begin 20e eeuw)
Schomstraat
Historiek
Een stuk van deze straat, die toen doorliep tot aan het Sint-Jansbergklooster, wordt op de kaart van Bonniver (ca. 1830) "Kolenbergstraat" genoemd.
Naamverklaring
Schom(me) betekent "onvruchtbare grond", "hoog gelegen, onvruchtbaar land". De oorspronkelijke betekenis was "met mos bedekte grond".
Huidige naam: SCHOOLSTRAAT
Schoolstraat
Historiek
De straat is recent, ze dateert van het begin van de jaren '60. Voordien was er enkel bos.
Naamverklaring
De straat dankt haar naam aan de nabijgelegen kleuterschool in de Berkenstraat.
Huidige naam: SINT-JANSBERGSTRAAT
Vorige naam: St.-Jansberg (19e - begin 20e eeuw)
Sint-Jansbergstraat
Historiek
Naar alle waarschijnlijkheid de oudste verharde straat van Zelem (gekasseid). Halverwege deze straat bevindt zich de toegang tot het mooi gerestaureerde Kapelletje van Onze-Lieve-Vrouw-ten-Onrust.
Naamverklaring
Straat die leidt naar het vroegere karthuizerklooster, dat toegewijd was aan Sint-Jan. Het klooster kreeg nog vele bestemmingen nadien, o.a. als kasteel en als Dominicanessenklooster. Momenteel is het in privé-handen.
Huidige naam: SPOORWEGSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Spoorwegstraat
Historiek
De Spoorwegstraat was vroeger afgezoomd met Amerikaanse eik en sedert het begin van de jaren '50 met sierboompjes.
Naamverklaring
De straat loopt parallel met de spoorlijn Diest - Hasselt. Deze verbinding werd voor het eerst in gebruik genomen in 1865.
Huidige naam: STATIONSSTRAAT
Vorige naam: Statiestraat (tot midden jaren '70), Heidelaan (1950 - 1960), Heide (19e - begin 20e eeuw), Weg van de Schans naar Mellaer (ca. 1830)
Stationsstraat
Historiek
Deze weg was de eerste gekasseide weg te Zelem, samen met de Kolenbergstraat (1886-1889). Vroeger omzoomd met eikebomen (Amerikaanse eik), gekapt in de winter '40 - '41. In het begin van de jaren '50 opnieuw omzoomd met sierbomen. De Stationsstraat is de voornaamste handelsstraat van Zelem.
Naamverklaring
Deze straat gaf vroeger uit op het station van Zelem. Dit station werd geopend op 1 juli 1865 en werd afgebroken in het begin van de jaren '60.
Huidige naam: STEENBERGSTRAAT
Vorige naam: De Steenberg (19e - begin 20e eeuw), Kolenbergstraat (ca. 1830)
Steenbergstraat
Historiek
De straat is gedeeltelijk afgezoomd met Amerikaanse en inlandse eik.
Naamverklaring
De kadastrale benaming luidt: "de Steenberg", verwijzend naar de aanwezigheid van de vroegere steengroeven van ijzerzandsteen (= typisch Hagelands).
Huidige naam: THIBAUTSTRAAT
Thibautstraat
Historiek
Deze straat was vroeger een karspoor, afgezoomd met Amerikaanse eik, vandaar de volkse benaming: "de Eikendreef". Zij is nog steeds één van Zelems mooiste dreven.
Naamverklaring
De straat is genoemd naar de familie Thibaut, die ter plaatse een buitenverblijf bezat. De naam van dit buitenverblijf was "het kasteelke van de Rus" (19e - begin 20e eeuw). Deze familie was van Franse origine en verwant met de Zelemse familie Mathys.
Huidige naam: TUINWIJKSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Tuinwijkstraat
Historiek
De kruising van de Broekstraat en de Tuinwijkstraat is nog steeds afgezoomd met wilde kastanjebomen. Deze werden op het eind van de jaren dertig aangeplant ter gelegenheid van de priesterwijding van wijlen Louis Gelaes.
Naamverklaring
Straatnaam die verwijst naar een woonkern, een wijk, ontstaan in de jaren '50. Het was de mode in die tijd om een mijncité of fabriekswijk de naam Tuinwijk mee te geven. In Zelem ging het om de woonwijk achter de ijzergieterij van Moens.
Huidige naam: VAN ZURPELEDIJK
Van Zurpeledijk
Historiek
Deze weg was omzoomd met eikebomen tot in 1957. De weg was ook gekasseid.
Naamverklaring
De straat draagt de naam van de adellijke familie van Zurpele, die het leen "Surpele" onder Zeelhem in haar bezit had en die ter plekke een dijk liet optrekken om de achtergelegen beemden te beschutten tegen wateroverlast van de Demer en van de Zwarte Beek.
De oudste gekende stamvader van het geslacht is een zekere Heyneman van Zurpele, die door Hertog Jan I van Brabant tot ridder werd geslagen in de dertiende eeuw.
Huidige naam: VINNENHOEKSTRAAT
Vinnenhoekstraat
Naamverklaring
In het kadaster vinden we deze plaats onder de naam Veenen Hoek, verwijzend naar de Kempische vennen die daar vroeger gelegen hebben.
Huidige naam: WEYERSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Weyerstraat
Historiek
De Weyerstraat was vroeger gedeeltelijk omzoomd met Amerikaanse eik. Bovenaan de straat staan nu sierboompjes.
Naamverklaring
De kadastrale naam luidt: "De Schansvijvers". In de volksmond sprak men van de "weyers". Vroeger lagen hier inderdaad visrijke vijvers in de omgeving.
Huidige naam: ZANDSTRAAT
Vorige naam: Heide (19e - begin 20e eeuw)
Zandstraat
Naamverklaring
De straatnaam verwijst naar de vroegere zandberg ter plaatse.
